Niemal 64 lata temu, 30 maja 1960 roku doszło do jednego z największych wystąpień społecznych lat sześćdziesiątych. Tysiące mieszkańców stanęło w obronie przejmowanego przez władze Domu Katolickiego, który mieścił się w obecnej siedzibie Filharmonii Zielonogórskiej. Protestujący murem stanęli również za ks. Kazimierzem Michalskim, który po drugiej wojnie światowej był społecznikiem i organizatorem życia kościelnego na ziemiach zachodnich. To pod jego skrzydłami działał Dom Katolicki. Opór brutalnie stłumiono, a na wydarzenia przez dekady były spuszczono zasłonę milczenia. Wydarzenia Zielonogórskie były jedynym w swoim rodzaju zrywem. Nigdy wcześniej i nigdy potem nie doszło w naszym mieście do takiego powstania. Dziś zielonogórzanie uczcili pamięć tych, którzy wzięli udział w wydarzeniach z 1960 roku. W starciach mieszkańców miasta z siłami milicyjnymi, trwającymi od przedpołudnia do wieczora, wzięło udział ok. 5000 osób. Milicjanci użyli pałek i gazu łzawiącego, protestujący wyrywali bruk z jezdni i rzucali kamieniami. Spalili też dwa samochody milicyjne. Wiele osób odniosło obrażenia, znaczna część protestujących została zatrzymana (333 osoby), aresztowana (część osób zatrzymano w ciągu następnych dni na podstawie fotografii wykonanych na miejscu zamieszek przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa) i potem skazana (przed sądem stanęło łącznie 196 osób, w kolegiach orzekających – 48 osób) na kary pozbawienia wolności (ponad 2 miesiące, w tym dwie osoby nawet na 5 lat) lub grzywny. Represje dosięgnęły protestujących ludzi także w ich miejscach pracy lub nauki – niektórzy pozostawali przez długi czas bez pracy. Część uczestników wraz z członkami rodzin została zmuszona do opuszczenia Zielonej Góry na zawsze. Obchody rozpoczęły się mszą świętą w intencji obrońców Domu Katolickiego w konkatedrze pw. Św. Jadwigi Śląskiej. Następnie zielonogórzanie złożyli kwiaty na grobie ks. Kazimierza Michalskiego i przeszli przed budynek Filharmonii Zielonogórskiej, który był świadkiem wydarzeń z 1960 roku. Za program artystyczny podczas uroczystego zgromadzenia odpowiadał Zespół Szkół Technicznych.

• Wydarzenia Zielonogórskie to lekcja dla nas wszystkich jak dbać o swoją małą Ojczyznę, jak bronić swoich wartości i jak walczyć o swoje racje. Nawet wtedy, gdy działamy przeciw systemowi. Dziś składamy hołd tym, którzy walczyli o naszą wolność, suwerenność i niezależność. Dziękuję wszystkim, którzy rozumieją odpowiedzialność, jaką niesie za sobą dziedzictwo Wydarzeń Zielonogórskich. Zróbmy wszystko, by ta lekcja przetrwała – mówił prezydent Marcin Pabierowski. Fot. Piotr Jędzura